Chất lượng hạt điều xuất khẩu của Việt Nam đang giảm, đó là cảnh báo từ một số hiệp hội, khách hàng lớn từ 2 thị trường quan trọng là châu Âu, Mỹ.
Vừa qua, hiệp hội Điều Việt Nam (Vinacas) đã chia sẻ tình hình hoạt động trong thời gian qua và định hướng trong những tháng cuối năm với báo chí. Theo Ban lãnh đạo Vinacas, sau 2 năm sa sút vì tình hình dịch bệnh và chiến sự xảy ra trên thế giới, từ đầu năm đến nay ngành điều đã có sự hồi phục, đặc biệt trong những tháng gần đây đơn hàng được ký nhiều hơn. Tuy nhiên, từ tháng 6/2023, nhiều lô hàng xuất khẩu đi Mỹ, châu Âu đã liên tục bị cảnh báo về tình trạng nhiễm côn trùng sống. Theo Vinacas, mức độ báo động ngày càng tăng lên vào thời điểm quý 3/2023 khi đơn hàng xuất khẩu nhiều hơn, việc tăng ca vào ban đêm khiến côn trùng sống thuận lợi sinh sôi, khâu khử trùng vì thế cũng tăng lên nhưng không đảm bảo thời gian cách ly; dẫn đến dư lượng thuốc trừ sâu trong sản phẩm nhân điều chế biến vẫn còn.
Ông Bạch Khánh Nhựt – Phó chủ tịch thường trực Vinacas cho biết, các tháng cuối năm là thời điểm mưa nhiều khiến cho hạt điều dễ bị ẩm mốc, côn trùng sinh sôi nảy nở. Đây lại là thời điểm các nhà máy tăng cường sản xuất để đáp ứng kịp thời nhu cầu nhập khẩu tăng cao vào dịp cuối năm. Do đó, công tác kiểm soát an toàn thực phẩm trong chế biến nhân điều có thể không còn được chặt chẽ như trước. Ngay cả yêu cầu đảm bảo thời gian cách ly sau khi dùng thuốc để khử trùng, cũng không được nhiều nhà máy tuân thủ vì áp lực giao hàng, đã dẫn tới có dư lượng hóa chất trên sản phẩm xuất khẩu.
Ông Phạm Văn Công – Chủ tịch Vinacas cũng bộc bạch: “Đến thời điểm hiện tại, việc giữ được chất lượng sản phẩm là yếu tố sống còn của ngành điều Việt Nam, bởi nhiều lợi thế trước đây không còn nữa, và áp lực cạnh tranh từ các nước châu Phi đang mỗi ngày một lớn hơn. Trước đây, ban lãnh đạo chúng tôi còn cả nể và một phần che giấu nên không công khai vấn đề chất lượng. Nhưng giờ chúng tôi phải nói rõ, thậm chí là phải cảnh báo về chất lượng điều nhân chế biến của một số doanh nghiệp. Vì chất lượng càng ngày càng đi xuống nên giá điều nhân bán ra không tăng lên được, và không thể so sánh với giá điều Ấn Độ. Hiệp hội chúng tôi chỉ có thể đưa ra khuyến cáo, nhưng hiện nay cần phải có giải pháp mạnh hơn để chấn chỉnh vấn đề này, do đó cần phải có sự vào cuộc của lãnh đạo địa phương, của cơ quan chức năng”.
Về tình hình xuất khẩu, vào giữa năm 2023, trước khó khăn từ nội tại lẫn thị trường tiêu thụ, Vinacas đã đề nghị điều chỉnh chỉ tiêu kim ngạch xuất khẩu điều năm 2023 giảm còn 3,05 tỉ USD, so với 3,8 tỉ USD theo kế hoạch của Bộ NN & PTNT. Với kế hoạch này, Vinacas cho rằng nhiều khả năng sẽ đạt được.
Xuất khẩu hạt điều Việt Nam trong 9 tháng đầu năm nay tăng trưởng tốt về lượng. Theo số liệu của Tổng cục Hải, trong 9 tháng năm 2023, Việt Nam đã xuất khẩu được 453 nghìn tấn hạt điều, tăng gần 19% về lượng, nhưng giá trị xuất khẩu lại chỉ tăng 13,5% và đạt 2,6 tỷ USD.
Theo ông Công, với kim ngạch đã đạt được trong 9 tháng đầu năm, cộng với nhu cầu nhập khẩu từ các thị trường tăng cao trong những tháng cuối năm, xuất khẩu hạt điều trong năm nay hoàn toàn có thể đạt 3,2 tỷ USD.
Xem thêm: