Để trồng lan cho hiệu quả cao, mọi người cần chuẩn bị giá thể cho vườn lan của mình. Lan không như các loại cây thông thường, ngoài một số loại địa lan thì đa số đều không thể trồng trong đất. Hôm nay agri sẽ mách bạn nghe về các loại giá thể dân chơi lan không thể không biết.
Nội dung chính
Giá thể than gỗ (than củi)
Được dùng với mục đích giữ ẩm.
Than là một chất trồng tốt nhất trong các loại giá thể vì không có mầm bệnh, không bị mục và có khả năng giữ nước, vì vậy than sẽ hấp thụ được chất dinh dưỡng thông qua quá trình bón phân và thải ra từ từ qua sức hút mạnh của rễ lan.
Than được dùng ở đây là kiểu than gỗ rừng trồng, được nung thật chín. Tránh không được dùng các loại than gỗ rừng sác vì hàm lượng NaCl trong loại than đó cao, dễ làm chết lan.
Giá thể gỗ
Đối với loại lan ưa thoáng và có bộ rễ đẹp có thể ghép gỗ. Ưu tiên các loại gỗ tốt để ghép là các cành cây gỗ nghiến, nhưng vì giá thành cao, khó kiếm nên người miền Bắc thường sử dụng cây gỗ nhãn, rất dễ kiếm lại khá bền, lâu mục theo thời gian, người miền nam hay dùng thân cây vú sữa để ghép.
Các khúc gỗ này bạn có thể lột lớp vỏ để giúp rễ cây tránh bị nhiễm nấm khi vỏ cây bị mục. Nếu được bạn có thể chọn những khúc gỗ có hình thù kỳ quái, khác lạ một chút để tăng tính thẩm mỹ.
Ngoài ra có một số người trồng thì dùng lõi của một số loài cây lấy gỗ lâu năm, bị chết vùi trong đất giờ được lấy lên,gỗ này có đặc tính bền theo thời gian, lâu mục, hình thù đẹp nhưng bù lại thì giá thành lại quá cao.
Giá thể gạch
Loại gạch trồng lan tốt nhất là phải nung thật già, nhằm mục đích ngăn chặn rêu mọc. Gạch ngói thì tốt hơn gạch thẻ vì nó có độ cong nên chất trồng sẽ luôn có độ thoáng thích hợp. Ngoài ra bề mặt rễ lan bám cũng rộng hơn; nên rễ sẽ không phải mọc chồng chất lên nhau, cây sẽ phát triển tốt hơn nhưng nhược điểm của gạch là khối lượng nặng nên không thích hợp lắm cho việc trồng bằng dây treo.
Giá thể đất sét nung
Đây là loại giá thể nhân tạo được làm từ đất sét có dạng viên lục giác hoặc là viên đùn thỏi phù hợp theo kích thước của giá thể than củi hoặc dừa miếng. Đất sét nung khá là phù hợp cho nhiều loại lan.
Giá thể dớn
Đây là loại hình giá thể dạng sợi của thân và rễ cây dương xỉ là một loại cây mọc nhiều ở các vùng thung lũng đồi núi Đà Lạt. Sở dĩ dớn được chọn là vì không bao giờ đóng rêu nhưng hút ẩm tốt. Tuy nhiên, nếu chất trồng toàn là dớn thì sẽ không có độ thoáng.
Dớn thì có 2 loại:
- Dớn sợi: đây là loại dớn già, có dạng từng sợi được ưa chuộng để trồng lan ở thành phố.
- Dớn vụn: đây là phần còn lại của cây dớn sau khi đã lấy dớn sợi, thì loại dớn vụn là những phần non của thân cây dớn – loại này được dùng trồng lan rất tốt ở các vùng lạnh bởi độ hút ẩm cao, nhưng thiếu thoáng khí, nên nhiệt độ trong chậu thường cao hơn bên ngoài , do đó thì dớn tạo ra một độ ẩm nhất định tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của rễ ( nếu nhiệt độ cao, độ ẩm thấp thì không nên dùng dớn vụn).
Ngoài ra còn có một số loại dớn mềm có xuất thân từ rêu biển, được nhập khẩu từ nước ngoài vào và đang được sử dụng khá rộng rãi ở Việt Nam. Dớn mềm có ưu điểm giữ ẩm rất tốt và rất thích hợp cho hệ rễ lan phát triển. Giá cao, dễ bị rong rêu, úng nước trong mùa mưa.
Giá thể vỏ dừa và xơ dừa
Nếu xơ dừa được xem là loại giá thể được sản xuất hàng loạt trên thị trường với quy mô lớn thì vỏ dừa cũng có tiềm năng tương tự.
Có 2 loại giá thể vỏ dừa thường được dùng:
Vỏ dừa chặt khúc:Có khả năng là giữ ẩm tốt và chất dinh dưỡng được cung cấp từ phân bón sẽ giúp cho rễ phát triển tốt. Vỏ dừa chặt khúc nhỏ (1x3x2cm) được xử lý bằng nước vôi 5% hoặc NaOH 2%. Nhược điểm của vỏ dừa là không bền, dễ bị rong rêu phát triển trên bề mặt.
Vỏ dừa miếng: Nếu dùng vỏ dừa nguyên miếng trồng chậu thì phải hạn chế tưới nước. Tốt nhất là nên tạo điều kiện đảm bảo ẩm độ bên ngoài hơn là trong chậu. Vỏ dừa miếng là môi trường rất tốt cho đa số các loài lan thuộc giống Dendrobium. Nhược điểm là dễ mọc rêu, không thông thoáng, dễ mục. Đối với chất trồng này phải phun thuốc ngừa sâu bệnh thường xuyên.
Rễ lục bình
Cây lục bình sống lan tràn mạnh mẽ ở khắp ao hồ, sông rạch trong cả nước, nên rất dễ kiếm, thuận lợi trong việc nuôi trồng hoa lan. Rễ lục bình có độ hút ẩm cao, có nhiều đạm, giúp cây ra rễ và tăng trưởng rất mạnh trong thời gian đầu, nhưng dễ bị mục rã nên mắc các khuyết điểm như xơ dừa và dớn vụn. Đây là một trong số các loại giá thể mang đến nhiều lợi ích cho cây.
Vỏ cây
Trong các loại giá thể vỏ cây thường được sử dụng như: vú sữa, sao, me, trai, thông… thì vỏ thông là loại vỏ cây được ưa chuộng nhất, vì vỏ thông có chứa resin nên eo tính sát khuẩn cao, lâu mục, không đóng rêu, ít có mầm bệnh các nấm hại. Vỏ thông có thể được lấy từ cây Thông 2 lá (Pinus merkusii) hoặc cây thông 3 lá (Pinus kesiya) có nhiều ở Bảo Lộc và Đà Lạt. Tuy nhiên vỏ thông cũng rất bí bít, nên cần có lớp than độn dưới đáy chậu cho thông thoáng.
Ở Việt Nam, có nhiều loại cây có vỏ để trồng lan rất tốt tuy nhiên, nên chọn loại cây nào có vỏ lâu mục, vì vỏ cây cũng thuộc một trong số những chất trồng mau hủy hoại.
Trồng lan hay bất cứ loại cây nào khác thì giá thể vẫn luôn là yếu tố quan trọng đối với sự phát triển của cây và cả với người trồng.
Xem thêm: Giá thể xơ dừa ép thẻ Grow bag trồng Cà tím
