Bệnh héo xanh cà chua khiến nhiều nhà nông lo lắng vì làm ảnh hưởng đến năng suất cây. Tại Việt Nam, bệnh héo xanh cũng đặc biệt phổ biến ở các vùng trồng cà chua chuyên canh, hoặc vùng chuyên trồng các cây cùng họ cà nhiều năm. Hiện nay, héo xanh cà chua vẫn đang là một bệnh nan giải đối với người trồng. Bà con đã nghiên cứu hết những vấn đề liên quan đến bệnh héo xanh ở cây cà chua chưa? Nội dung bài viết này sẽ giúp bà con hiểu rõ nhất về chủ đề này.
Nội dung chính
Triệu chứng bệnh và tác hại
Bệnh có thể xảy ra trong hầu hết các giai đoạn sinh trưởng của cây, tuy nhiên thường gặp ở giai đoạn ra hoa kết trái. Cây đang xanh tươi tự nhiên héo đột ngột vào ban ngày, nhất là giai đoạn buổi chiều. Vào ban đêm và đầu buổi sáng, cây xanh lại khi bệnh còn nhẹ, nhưng cây sẽ chết héo luôn khi bị nặng. Bệnh có thể gây cây chết từng chòm và lan rộng nếu không có biện pháp phòng trừ đúng cách.
Tác nhân gây bệnh và điều kiện phát sinh phát triển
Bệnh héo xanh do vi khuẩn Pseudomonas solanacearum gây ra. Bệnh phát sinh phát triển trong các vùng trồng cà chua nhiệt đới. Đất trồng có nhiều tàn dư bệnh vụ trước, đất ít mùn và trũng thấp, trồng cây mật độ cao, bón dư đạm, cây rậm rạp, ẩm thấp, vườn có nhiều loài sâu hại, nhất là loài sống trong đất như sùng, hà, bọ nhảy sọc cong, dế, tuyến trùng… gây vết thương ở rễ. Chế độ quản lý nước không tốt cũng làm bệnh nặng thêm.
Cách phòng trừ bệnh héo xanh cà chua
Việc phòng trừ bệnh này là rất khó đối với nông dân vì nhiều người khi thấy cây bị héo rồi mới tiến hành phun thuốc trừ bệnh trong khi vi khuẩn lại không thể chết bởi thuốc hóa học và lúc cây héo thì đã là giai đoạn cuối của bệnh.
Muốn phòng trừ tốt bệnh héo xanh vi khuẩn trên cây cà chua nói riêng cũng như nhiều cây trồng khác thì biện pháp khả thi nhất là áp dụng tốt kỹ thuật nông học bao gồm:
-
Đất trồng cà chua
Loại đất trồng cây nên luân canh với lúa nước và không trồng liền vụ với các cây họ cà. Không nên làm đất quá nhỏ để trồng cà chua cũng như khi trồng chỉ nên trồng cây sao cho đơn giản (không nên ấn chặt đất hay dúi sâu rễ khi trồng).
Làm được vậy sẽ tăng thêm lượng ô xi lưu thông trong luống đất cũng như tại vị trí bộ rễ cây cà chua. Đồng nghĩa rằng cây ít bị nghẹt rễ và phát triển thuận lợi hơn, vi khuẩn ít tấn công hơn…
-
Tuyệt đối không trồng cây trên phân hữu cơ tươi
Nguyên nhân do phân hữu cơ trong quá trình phân hủy tạo môi trường yếm khí sản sinh ra nhiều a xít là điều kiện lý tưởng cho vi khuẩn héo xanh sinh trưởng và phát triển mạnh.
Thực tế cho thấy nếu nông dân có phân chuồng để bón cho cà chua thì tốt nhất nên ủ mục và bón vào rạch giữa 2 hàng cà chua (đánh rạch giữa luống bỏ phân rồi phủ kín đất).
-
Mật độ trồng đảm bảo vừa đủ
Với những giống cà chua sinh trưởng bán hữu hạn như hiện nay nông dân các vùng quen trồng thì mật độ thích hợp cho cà chua phát triển thuận lợi và hạn chế sâu bệnh là: Cây cách cây 40 – 45cm, hàng cách hàng 70 – 75cm tương đương khoảng 750 cây/sào.
-
Không trồng cây vào vị trí trũng (thấp) trên luống
Cây cà chua nên trồng ở những vị trí cao nhất trên mặt luống sẽ đảm bảo cho cây không bị chết úng khi đọng nước.
Mặt khác, ở những vị trí này sẽ giúp cho bộ rễ cây phát triển thuận lợi hơn, môi trường không yếm khí, ít rí rẽ thì vi khuẩn héo xanh ít tập trung xâm nhiễm rễ cây trồng.
-
Việc tưới nước giữ ẩm
Tưới nước cho các luống cà chua cần phải điều hòa sao cho không để luống cà quá khô hay quá ẩm. Vì nếu bị khô quá rễ cây sẽ có nguy cơ bị đứt. Nếu khô quá khi tưới nước vào ruộng bộ rễ cây sẽ co giãn tức thời dễ làm vỡ các tế bào rễ non tạo cánh cửa cho vi khuẩn héo xanh chui vào bó mạch gây hại.
-
Phân bón
Cần bón phân cân đối cho cây nhất là tỷ lệ N và K. Cụ thể là, thời kì cây cà chua còn non (giai đoạn phát triển thân lá) không nên chăm bón cho cây tốt quá nhất là thừa đạm. Chăm sóc sao cho các cây cà chỉ ở mức phát triển trung bình (hanh hanh vàng).
Làm như vậy rễ, thân, lá cây sẽ cứng cáp và dẻo dai hơn. Gặp thời tiết bất lợi như nắng mưa xen kẽ thì cây có sức chống đỡ tốt hơn nhất là bộ rễ. Chỉ nên tập trung dinh dưỡng cho cây ở giai đoạn ra hoa đậu quả đến nuôi quả (kể từ khi cây ra chùm quả đầu tiên).
Ngoài các biện pháp kỹ thuật nông học như trên nông dân có thể bổ sung thêm vào vùng rễ một lượng nấm đối kháng Trichodecma hay nấm cộng sinh Mycorrhiza ngay sau trồng nhằm ức chế, cạnh tranh và tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh héo xanh. Trước khi trồng nên nhúng rễ cây con vào dung dịch nấm đối kháng hay nấm cộng sinh.
Agri.vn mong rằng qua bài viết này, bà con nông dân sẽ hiểu thêm về bệnh héo xanh cà chua và có cách phòng trừ sao cho phù hợp nhất. Chúc bà con thành công, cảm ơn bà con đã quan tâm theo dõi bài viết.
