Hiện nay, Trung Quốc phê duyệt khoảng 3.000 mã sản phẩm nông sản làm thực phẩm, điều này tương đương với 3.000 doanh nghiệp Việt Nam được phép xuất khẩu hàng hóa vào thị trường này.
Tại hội nghị Tổng kết công tác năm 2023 và triển khai kế hoạch công tác năm 2024 của Văn phòng SPS Việt Nam, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn vừa qua, ông Ngô Xuân Nam – Phó Giám đốc Văn phòng Thông báo và Điểm hỏi đáp Quốc gia về Vệ sinh dịch tễ và Kiểm dịch động thực vật (SPS) Việt Nam cho biết, đã có 3.013 mã số doanh nghiệp xuất khẩu vào Trung Quốc được cấp, tương đương khoảng gần 3.000 cơ sở chế biến nông sản thực phẩm.
Trong số trên, có 1.570 mã số (chiếm 52%) là những nhóm ngành hàng có nguy cơ cao do 5 cơ quan thẩm quyền quản lý. Số còn lại 1.443 mã số (chiếm 48%) do doanh nghiệp tự đăng ký theo Quy định 248.
Các nhóm ngành hàng nông sản thực phẩm được nhiều doanh nghiệp xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc chủ yếu là các sản phẩm thủy sản và sản phẩm có nguồn gốc thực vật.
Theo ông Nam, sau 2 năm triển khai đáp ứng Quy định quản lý đăng ký doanh nghiệp sản xuất thực phẩm nước ngoài nhập khẩu (Quy định 248) và Quy định các biện pháp quản lý an toàn thực phẩm xuất nhập khẩu (Quy định 249) của Trung Quốc, các doanh nghiệp của Việt Nam quan tâm đến việc đăng ký doanh nghiệp xuất khẩu nông sản thực phẩm sang Trung Quốc.
Các doanh nghiệp Việt Nam đã sử dụng tốt phần mềm đăng ký online của Tổng cục Hải quan Trung Quốc (GACC) và tận dụng được các ưu điểm về khai báo thông tin mặt hàng của hệ thống quản lý doanh nghiệp.
Một cơ sở chế biến có thể đăng ký được nhiều sản phẩm nếu đáp ứng được các yêu cầu của GACC, đây là điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp khi đăng ký.
Tuy nhiên, vẫn còn một số lãnh đạo doanh nghiệp chưa quan tâm sâu sát đến việc đăng ký và quản lý mã số dẫn đến việc xảy ra lỗi kỹ thuật trong quá trình xuất khẩu như sai tên doanh nghiệp, sai mã số, thiếu thông tin trên nhãn mác, mất mật khẩu tài khoản…
Ông Lê Thanh Hòa – Giám đốc Văn phòng SPS Việt Nam cho biết, năm 2024, Văn phòng SPS Việt Nam tiếp tục cập nhật, tổng hợp các thông báo dự thảo các biện pháp an toàn thực phẩm và an toàn dịch bệnh động, thực vật và cảnh báo từ các đối tác thương mại và thành viên WTO gửi các đơn vị liên quan theo quy định; phối hợp với các đơn vị liên quan phản hồi các góp ý đối với thông báo dự thảo các biện pháp SPS của Việt Nam đã thông báo tới WTO.
Văn phòng phối hợp với các đơn vị của Bộ Công Thương, Bộ NN&PTNT trong việc tiếp tục đàm phán chương SPS của các Hiệp định thương mại tự do Việt Nam-EFTA (Thụy Sỹ, Na Uy, Iceland, Liechtenstein), Việt Nam-Các tiểu vương quốc Arab thống nhất (UAE); tiếp tục đàm phán nâng cấp các Hiệp định ASEAN-Trung Quốc (ACFTA), Hiệp định ASEAN – Canada (ACAFTA), Hiệp định ATIGA.
Văn phòng SPS Việt Nam cho biết, năm 2023, văn phòng đã tiếp nhận và xử lý 1.164 thông báo về các dự thảo quy định mới, các thay đổi về SPS của thành viên WTO, tăng hơn 20 thông báo so với năm 2022. Trong đó, 821 thông báo dự thảo lấy ý kiến và 343 thông báo bổ sung về dự thảo có hiệu lực hoặc thay đổi thông tin.
Nếu tính riêng dự thảo thông báo thay đổi biện pháp SPS, Nhật Bản có thông báo nhiều nhất với 142 thông báo (chiếm 12% tổng thông báo), tiếp theo là EU 121 thông báo (10%), Mỹ 90 thông báo (8%), Trung Quốc 34 thông báo (3%)…
Theo Văn phòng SPS Việt Nam, việc số lượng thông báo SPS ngày càng tăng chứng tỏ thị trường thế giới đang rất quan tâm tới chất lượng, vệ sinh, an toàn thực phẩm, cũng như ngày càng đòi hỏi cao hơn về vấn đề này cũng như các yếu tố liên quan tới tăng trưởng xanh.
Ông Huỳnh Tấn Đạt, Cục trưởng Cục Bảo vệ thực vật cũng đánh giá, các quy định về SPS của các nước thay đổi liên tục, làm cho doanh nghiệp đôi khi còn bị động trong đáp ứng quy định.
Văn phòng SPS Việt Nam cần cập nhật thông tin sớm cũng như thông tin tuyên truyền kịp thời tới các doanh nghiệp, hợp tác xã, nông dân để nông sản Việt đáp ứng tốt các quy định của các thị trường.
