Chăn nuôi bò sinh sản là mô hình đã giúp nhiều gia đình nông dân phát triển kinh tế và làm giàu với thu nhập cả trăm triệu mỗi năm. Muốn tăng nhanh về số lượng và chất lượng đàn bò thì việc chọn con giống là vấn đề đóng vai trò quyết định. Bên cạnh đó, việc chăm sóc nuôi dưỡng bò sinh sản đúng kỹ thuật cũng quan trọng không kém. Bài viết này sẽ cung cấp cho bà con những thông tin cơ bản về cách chọn giống và kỹ thuật chăm sóc bò sinh sản nhé!
Nội dung chính
Kỹ thuật chăn nuôi bò sinh sản
Chọn bò sinh sản
– Bò nhanh nhẹn, da mỏng, lông thưa, thuần tính, hiền lành, có sự hài hoà giữa các phần đầu và cổ, thân và vai. Đầu nhẹ, miệng rộng, có mũi to, hàm răng đều đặn, trắng bóng; cổ dài vừa phải và thanh, da cổ có nhiều nếp nhăn.
– Bò sinh sản phải có ngực sâu, rộng: Xương sườn mở rộng, cong về phía sau, bụng to nhưng không sệ, bốn chân thẳng và mảnh, móng khít, mông nở, lưng ít dốc.
– Có bầu vú phát triển về phía sau, 4 núm vú đều, dài vừa phải, không có vú kẹ, da vú mỏng, đàn hồi, tĩnh mạch vú nổi rõ, phân nhánh ngoằn nghoèo.
Phối giống cho bò sinh sản
Phát hiện động dục và phối giống: Muốn bò cái khi phối giống đạt tỷ lệ thụ tinh cao, phát hiện kịp thời bò cái động dục. Bò khi động dục có biểu hiện: bò kêu rống, đi lại bồn chồn, phá chuồng, kém ăn hoặc bỏ ăn, hưng phấn cao độ, thích nhảy lên lưng con khác sau đó đứng yên để con khác nhảy lên, âm hộ hơi mở, có màu đỏ hồng, niêm dịch từ âm hộ chảy ra như nhựa chuối.
Phối giống cho bò: Gồm 2 phương pháp:
+ Thụ tinh nhân tạo: Dùng tinh cọng rạ đông lạnh và dụng cụ để dẫn tinh viên phối giống nhân tạo vào bò cái. Bê lai được đẻ ra từ phương pháp thụ tinh nhân tạo sẽ đẹp và to hơn so với dùng bò đực cho phối giống trực tiếp.
+ Dùng bò đực các giống Zebu thuần hoặc lai cho nhảy trực tiếp: nơi vùng sâu, vùng xa chưa có điều kiện phối giống nhân tạo. Giống bò tốt nhất là giống bò đực lai F2 có 3/4 máu của 1 trong các giống bò Red Sindhi, Sahiwal, Brahman.
Chăm sóc, nuôi dưỡng bò sinh sản và bê
– Chăm sóc bò chửa:
Bò sinh sản cần phải được ăn uống đầy đủ, mỗi ngày 30-35 kg cỏ tươi, 2 kg rơm ủ, 1kg thức ăn tinh (ngô, cám,…), 25- 30gr muối, 30-40 gr bột xương. Không bắt bò làm những việc nặng như: cày bừa, kéo xe,… Bà con tránh xua đuổi mạnh đối với bò đang có chửa tháng thứ 3, tháng thứ 7, thứ 8 và thứ 9.
– Đỡ đẻ cho bò: Thời gian mang thai trung bình của bò là 281 ngày.
+ Bò sắp đẻ có triệu chứng: Bò có hiện tượng sụt mông, bầu vú căng, đầu vú chĩa về hai bên, niêm dịch treo lòng thòng ở mép âm môn, đau bụng, đứng lên nằm xuống, chân cào đất, ỉa, đái nhiều lần, khi bắt đầu đẻ bọc ối thò ra ngoài trước.
+ Đỡ đẻ cho bò: Trong trường hợp bò sinh sản bình thường (thai thuận) không cần can thiệp hay chỉ cần hỗ trợ cho bò sinh sản bằng cách dùng tay kéo nhẹ thai ra. Người đỡ đẻ cắt dây rốn dài 10-12 cm (không cần buộc dây rốn), sát trùng bằng cồn Iốt 5%. Lau rớt, rãi trong mũi, mồm bê, để bò sinh sản tự liếm con.
+ Bà con bóc móng để bê con đỡ trơn trượt khi mới tập đi. Cần vệ sinh phần thân sau và bầu vú bò mẹ, cho bò mẹ uống nước thêm ít muối, cám và nước ấm. Trường hợp bò sinh sản đẻ khó phải gọi cán bộ thú y can thiệp kịp thời.
– Chăm sóc, nuôi dưỡng bò đẻ và bê con:
* Đối với bò mẹ:
+ 15- 20 ngày đầu sau khi đẻ cho bò mẹ ăn cháo (1,0- 1,5 kg thức ăn tinh/con/ngày) và 25-30 gr muối ăn, 30-40 gr bột xương, có đủ cỏ non xanh ăn tại chuồng.
+ Ngày tiếp theo, trong suốt thời gian nuôi con, một ngày cho bò mẹ ăn 30 kg cỏ tươi, 2-3 kg rơm ủ, 1-2 kg cám hoặc thức ăn hỗn hợp để bò mẹ sinh sản phục hồi sức khoẻ, nhanh động dục lại để phối giống.
* Đối với bê:
+ Từ khi sinh ra đến 30 ngày tuổi bê được nuôi ở nhà, cạnh bò mẹ. Chú ý giữ ấm cho bê, tránh gió lùa, chỗ bê nằm khô, sạch.
+Hơn khoảng 1 tháng tuổi, chăn thả theo bò mẹ ở bãi gần chuồng, tập cho bê ăn thức ăn tinh.
+Trong khoảng từ 3-6 tháng tuổi: cho 5-10 kg cỏ tươi và 0,2 kg thức ăn tinh hỗn hợp. Tập cho bê ăn cỏ khô. Nên cai sữa bê vào lúc bê 6 tháng tuổi.
+Từ khoảng 6-24 tháng tuổi, chăn thả là chính, mỗi ngày cho ăn thêm 10-20 kg cỏ tươi, ngọn mía, cây ngô non. Thiếu cỏ có thể cho ăn thêm khoảng 2-4 kg cỏ khô một ngày.
Kỹ thuật ủ rơm với urê cho bò sinh sản
Đặc điểm bộ máy tiêu hoá của trâu, bò, dê có thể chuyển hoá đạm vô cơ của urê thành nguồn đạm cho cơ thể, vì vậy nên áp dụng phương pháp ủ rơm với urê để bổ xung đạm cho bò sinh sản đạt năng suất cao.
– Bà con cho muối, urê, vôi bột hoà tan trong nước rồi dùng bình tưới phun đều lên rơm khô theo từng lớp, sau đó ủ rơm trong bao nilông hoặc bể gạch đậy kín. Sau khoảng 7 ngày, bà con lấy dần cho bò ăn. Tỷ lệ urê là 4kg cho 100 kg rơm khô.
Phòng, trị bệnh ký sinh trùng cho bò sinh sản
– Ký sinh trùng ngoài da (ve, ruồi, muỗi, ghẻ,…): Dùng từ 1,25 g Neguvôn và 0,03 lít dầu ăn + 0,5 thìa xà phòng bột cho vào 1 lít nước rồi lắc cho thuốc tan đều. Lấy giẻ sạch tẩm dung dịch thuốc đã pha sát lên toàn thân của bò sinh sản
– Giun sán:
+ Dùng thuốc Lêvavét để tẩy giun tròn. Cứ 1 gói khoảng 5gr dùng cho từ 13-20kg trọng lượng hơi của bò sinh sản, bê.
+ Dùng huốc viên loại Fasinex 900 để tẩy sán lá gan. Một viên cho từ 80-100 kg trọng lượng hơi của bò sinh sản, bê, nhét trực tiếp vào miệng cho bò nuốt.
Chúc bà con thành công!
Xem thêm: https://agri.vn/ky-thuat-nuoi-nhot-de-thit/
