Nội dung:
1.Hệ thống dạng bấc (wick system)
2.Hệ thống thủy canh tĩnh (water culture)
3.Hệ thống ngập và rút định kỳ (ebb and flow system)
4.Hệ thống thủy canh nhỏ giọt (Drip system)
5.Hệ thống ‘’màng dinh dưỡng’’ (Nutrient Film Technique)
6.Hệ thống khí canh (Aeroponics)
Trồng cây trong dung dịch (thủy canh) là kỹ thuật trồng cây không dùng đất mà trồng trực tiếp vào môi trường dinh dưỡng hoặc giá thể mà không phải là đất. Các giá thể có thể là cát, trấu, vỏ xơ dừa, than bùn, vermiculite perlite… Thường được định nghĩa như là “trồng cây trong nước ” hoặc “trồng cây không cần đất”, kỹ thuật thủy canh là một trong những nghề làm vườn hiện đại. Bí quyết của kỹ thuật này là cung cấp đủ và đúng lúc cho cây trồng các nguyên tố khoáng cần thiết. Cung cấp đầy đủ cái ăn, đảm bảo đủ ánh sáng, CO2 cho quá trình quang hợp, O2 cho quá trình hô hấp, cây trồng có thể phát triển khỏe mạnh theo ý muốn của người trồng. Canh tác thủy canh có 6 mô hình cơ bản.
Nội dung chính
1.Hệ thống thủy canh dạng bấc (wick system)
– Hệ thống thủy canh này được coi là hệ thống đơn giản nhất trong 6 mô hình. Hệ thống này có nguyên lý hoạt động tương tự như sợi bấc trong đèn dầu, hút dầu lên để duy trì sự cháy.
Mô hình hệ thống dạng bấc
Bí quyết của hệ thống này nằm ở chỗ sợi bấc. Đặt một đầu của sợi bấc hút sao cho chạm vào phần rễ cây. Đầu kia của bấc chìm trong dung dịch dinh dưỡng. Sợi bấc này sẽ làm nhiệm vụ hút nước và dung dịch dinh dưỡng lên cung cấp cho rễ cây. Như vậy cây sẽ có đủ nước và chất dinh dưỡng để phát triển.
2.Hệ thống thủy canh tĩnh (water culture)
– Hệ thống này sử dụng thùng hay nước chứa dung dịch thủy canh. Phần bệ giữ các cây thường làm bằng chất dẻo nhẹ như xốp và đặt nổi ngay trên dung dịch dinh dưỡng, rễ cây ngập chìm trong nước có chứa dung dịch dinh dưỡng. Vì môi trường thiếu khí oxy nên cần có 1 máy bơm bơm khí vào khối sủi bọt để cung cấp oxy cho rễ.
Mô hình hệ thống thủy canh tĩnh
Hệ thống thủy canh dạng này thường dùng phổ biến trong dạy học. Hệ thống ít tốn kém, có thể tận dụng bể chứa nước hay những bình chứa không gỉ khác.
3.Hệ thống ngập và rút định kỳ (ebb and flow system)
– Không giống như hệ thống thủy canh tĩnh, hệ thống ngập và rút định kỳ có phần rễ cây luôn chìm trong nước chỉ thích hợp cho một số ít cây trồng. Hệ thống ngập và rút định kỳ có một máy bơm điều khiển để có thể bơm dung dịch dinh dưỡng vào khay trồng và rút ra theo chu kỳ đã được định sẵn. Như vậy rễ cây sẽ có những lúc không ngập trong nước để “thở” một cách tự nhiên, tránh bị ngập, úng. Hệ thống này thường được áp dụng cho mô hình aquaponics.
Mô hình hệ thống ngập và rút định kỳ
4.Hệ thống thủy canh nhỏ giọt (Drip system)
– Hệ thống thủy canh nhỏ giọt là loại hệ thống được sử dụng rộng rãi nhất trên thế giới. Với mô hình hệ thống này máy bơm sẽ bơm dung dịch dinh dưỡng lên, nhỏ trực tiếp vào gốc của cây trồng bởi những đường ống nhỏ giọt theo định kỳ. Dung dịch dinh dưỡng dư chảy xuống sẽ được thu hồi trong bể tái sử dụng. Như vậy, hệ thống này sử dụng dung dịch dinh dưỡng khá hiệu quả, nước dư ra được tái sử dụng, không bị hao phí.
Hệ thống này có thể dùng để trồng cây thảo mộc và các loại hoa, các loại cây ăn trái như cà chua, dưa leo, dưa lưới, ớt,…
5.Hệ thống ‘’màng dinh dưỡng’’ (Nutrient Film Technique)
– Trong hệ thống này, dung dịch dinh dưỡng được bơm liên tục vào các ống thủy canh chuyên dụng và chảy qua rễ của cây, sau đó chúng chảy về bồn chứa để tái sử dụng. Thường thì trong hệ thống màng dinh dưỡng không cần dùng thêm chất trồng, giúp tiết kiệm chi phí thay chất trồng sau mỗi vụ mùa. Hệ thống này thường sử dụng trong quy mô lớn với mục đích thương mại.
Mô hình hệ thống NFT
6.Hệ thống khí canh (Aeroponics)
– Khí canh là hệ thống thủy canh dạng kỹ thuật cao nhất.
Mô hình hệ thống khí canh
Giống như hệ thống màng dinh dưỡng, chất trồng chủ yếu là không khí. Rễ phơi trong không khí và được phun sương bằng dung dịch dinh dưỡng. Việc phun sương thường được thực hiện mỗi vài phút. Như vậy, cây vừa có đủ thức ăn, vừa có đủ nước uống và luôn có không khí để thở. Hiện nay khí canh được ứng dụng trong mô hình trồng khoai tây.
Trên đây là một số kiến thức cơ bản của 6 loại mô hình thủy canh.Công nghệ thủy canh ra đời, dẫn đầu một nên công nghệ tiên tiến về canh tác không cần đất, thúc đẩy năng xuất phát triển và thâm canh liên tục nhưng ko gây hại đến môi trường.
Xem thêm: https://baotainguyenmoitruong.vn/mo-hinh-trong-rau-thuy-canh-than-thien-voi-moi-truong-304023.html
