Xem thêm:
- Diện tích trồng sầu riêng tăng trưởng mạnh
- Lâm Đồng khuyến cáo không tự phát mở rộng diện tích sầu riêng
Diện tích sầu riêng tại Đắk Nông tăng nhanh nhưng địa phương này chưa xây dựng được chuỗi giá trị để phục vụ cho việc xuất khẩu bền vững.
Theo thống kê sơ bộ năm 2023, diện tích sầu riêng trên địa bàn tỉnh Đắk Nông đạt 10.309ha, tăng 4.170ha so với năm 2022; diện tích cho sản phẩm năm 2023 ước khoảng 4.105ha.
Nguyên nhân diện tích sầu riêng của tỉnh Đắk Nông tăng nhanh trong thời gian gần đây là do sầu riêng Việt Nam được phép xuất khẩu chính ngạch sang Trung Quốc; giá sầu riêng năm 2023 ở mức cao, hiệu quả kinh tế ổn định hơn so với nhiều loại cây trồng khác đã thúc đẩy người dân chủ động chuyển đổi sang trồng sầu riêng chuyên canh hoặc xen canh trong các vườn cây công nghiệp.
Ông Phan Viết Cường (ngụ xã Đắk Wer, huyện Đắk R’Lấp, Đắk Nông) cho biết, hiện nay năng lực chuyên môn về mã số vùng trồng của một số cán bộ địa phương còn hạn chế nên việc cấp mã vùng trồng, cơ sở đóng gói còn gặp khó khăn. Các cơ quan chức năng mới chỉ quan tâm đến cấp mã mà chưa quan tâm tới việc duy trì, giám sát các mã số đã cấp.
Theo ông Cường, yêu cầu của mã số vùng trồng sầu riêng là diện tích đủ 10ha trồng thuần trở lên, nhưng thực tế hiện nay diện tích trồng của hộ dân nhỏ lẻ, manh mún nên việc liên kết trong sản xuất tạo thành vùng nguyên liệu lớn còn hạn chế.
“Liên kết sản xuất và tiêu thụ giữa hộ dân và doanh nghiệp còn chưa bền, không chặt chẽ, hợp đồng liên kết bao tiêu sản phẩm còn hạn chế. Giữa người dân và doanh nghiệp ít có sự ràng buộc nên việc bẻ cọc, phá hợp đồng còn xẩy ra phổ biến. Việc này ảnh hưởng đến cả người dân và doanh nghiệp. Do đó cơ quan chức năng cần có những biện pháp để xử lý triệt để”, ông Cường nói.
Bên cạnh đó, để hạn chế tình trạng nông dân thu hẹp diện tích trồng cà phê, hồ tiêu và các cây trồng khác để mở rộng diện tích sầu riêng, Chi cục Phát triển nông nghiệp tỉnh Đắk Nông khuyến cáo người dân khi trồng mới, tái canh, chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên địa bàn theo hướng “Không trồng mới, tái canh, chuyển đổi các loại cây lâu năm chạy theo giá cả thị trường; phát triển các loại cây lâu năm (trong đó có cây sầu riêng) theo hướng khai thác hợp lý điều kiện tự nhiên và hạ tầng nông nghiệp”.
Đến nay, Việt Nam đã có 293 vùng trồng và 115 cơ sở đóng gói sầu riêng đã được phía Trung Quốc cấp mã số xuất khẩu sang thị trường này. Tuy nhiên, Bộ NN & PTNT vừa công bố, cả nước hiện có 131.000 ha sầu riêng, tức mỗi năm tăng bình quân 24,5% – đây là mức tăng trưởng cao nhất trong các loại cây trồng chủ lực.
Trong đó, Tây Nguyên nhanh chóng vươn lên dẫn đầu với diện tích sầu riêng gần 70.000 ha, tiếp đến là Đồng bằng sông Cửu Long, Đông Nam Bộ và Duyên hải miền Trung. Theo Bộ NN & PTNT, diện tích sầu riêng tăng liên tục từ 2010 đến nay. Bình quân mỗi năm, diện tích trồng sầu riêng tăng 24,5% – mức tăng trưởng rất cao.
Tuy nhiên, việc kinh doanh và sản xuất sầu riêng vẫn còn nhiều nút thắt: như việc chưa liên kết tốt giữa nhà vườn, thương lái và doanh nghiệp sản xuất; nguồn nhân lực chuẩn, thương hiệu chưa mạnh; hạ tầng chế biến chưa đáp ứng; có tình trạng cạnh tranh, chơi xấu trong thu mua. Do đó, nếu mở rộng diện tích quá nhanh, rủi ro sẽ rất lớn.