Chim trĩ có tầm quan trọng to lớn trong việc chăn nuôi trên toàn thế giới.Nuôi một giống vật gì mà muốn đạt được thành công, thì điều kiện đòi hỏi khắt khe trước hết là ta phải cố gắng tìm hiểu thật kĩ về những tập tính của giống loài đó. Nếu ai chủ quan coi nhẹ việc này thì khó tránh khỏi thất bạị trong việc chăn nuôi.

Nội dung chính

Chịu sống trong môi trường chật hẹp

Chim trĩ thuộc giống chim trời, sống trong điều kiện môi trường rừng sâu núi cao, tuy tầm bay không được cao, nhưng thích nghi tốt với không gian cao rộng. Thế nhưng, khi bắt chim trĩ về nuôi nhốt tại ngăn gian chuồng chật hẹp, tuy thời gian đầu chúng tỏ ra quá nhát người tuy nhiên chúng lại dễ dàng an phận chịu ở trong môi trường sống chật hẹp đó.

Nếu thời gian mới bắt về tránh không làm cho chim sợ thì chúng sẽ không tìm cách chui rúc để cố thoát thân.

Phải nuôi nhốt

Tuy là chim trĩ dễ thích nghi với môi trường sống chật hẹp ở trong lồng, chuồng, nhưng dù nuôi lâu đến mấy, ta cũng phải nuôi nhốt chúng, vì nếu thả rong ra ngoài như gà thì chúng sẽ bay đi mất.

Lồng hay chuồng nuôi trĩ phải đủ rộng, đủ cao để chúng có chỗ mà tới lui, xoay trở khỏi vướng víu.

Tuy là chim nhưng thân mình trĩ lài lớn như con gà Tàu trưởng thành, đó là chưa nói đến cái đuôi dài từ 40 đến 80cm (tuỳ giống) của nó.

Thích ngủ trên cao

Bản tính của chim trĩ là khi tìm mồi thì đáp xuống đất, nhưng khi ngủ thì lại đậu ngược trên cây. Kể cả chim trĩ mái cũng vậy. Do đó, chuồng nuôi trĩ phải thiết kế tạo độ cao từ 1,5 đến 2m để có chỗ bắc giàn cho trĩ đậu.

Tuy nói là giàn nhưng đó đơn giản là một khúc cây tầm vông (hoặc tre, nứa) được bắc ngang hay dọc gần nóc chuồng, sao cho cách nóc chuồng tối thiểu phải 50cm, và khoảng cách với vách chuồng thì khoảng 80cm mới tốt. Với khoảng cách rộng rãi như vậy, khi bay lên bay xuống tìm chỗ ngủ, thì chim trĩ mới trở mình dễ dàng và không bị gãy lông đuôi. Điều cần là ta phải trù liệu trước sao cho đủ chỗ cho trĩ bay lên giàn ngủ. Nếu thiếu chỗ đậu ngủ, chúng sẽ bay lên bay xuống rất nhiều lần, hoặc chen lấn nhau gây ra bất ổn cho những cá thể khác.

Trĩ nhỏ thích sống thành bầy đàn

Trong đời sống hoang dã bên ngoài, trước và sau mùa sinh sản, nhiều trĩ trống mái vẫn sống chung với nhau thì những bầy nhỏ độ năm, mười con. Khi nuôi nhốt trĩ, đối với trĩ con, trĩ lứa ta có thể nuôi tập thể trong chuồng lớn, nhờ vậy mà chúng tranh nhau ăn nên rất chóng lớn.

Chim trĩ trống vào lứa tuổi sinh sản nên được nuôi riêng

Bản tính trĩ trống không háu đá như là gà trống, nhưng cứ vào mùa sinh sản, các trĩ trống nhốt chung chuồng với trĩ mái lại bỏ đi cái tính hiền từ của chúng mà tỏ vẻ hung hăng, ghen tức nên chúng thường gây sự, cắn mổ, đấu đá nhau.

Vì vậy, trong mùa sinh sản (từ tháng 4 đến tháng 10 hàng năm), ta cần nên bắt trĩ trống ra nuôi riêng, mỗi con một ngăn chuồng, nếu không đủ mái để ghép cặp, tránh ảnh hưởng đến các cá thể chim trĩ khác.

Chim trĩ là giống đa thê

Như nhiều giống động vật khác, trĩ cũng là giống đa thế. Trong môi trường sống hoang dã, nhiều người vẫn thường gặp một trĩ trống cặp kè với vài ba trĩ mái đi kiếm ăn chung trong mùa sinh sản.

Nuôi trong chuồng nuôi thì ta ghép cặp một trĩ trống với vài trĩ mái cho sinh sản vẫn được. Nếu nuôi đủ trĩ trống ta nên ghép một trống một mái chung một chuồng để bảo đảm lứa trứng đẻ ra của chúng đủ cồ hơn.

Ổ chim trĩ nên được đặt sát nền chuồng

Trong đời sống bên ngoài thiên nhiên hoang dã, chim trĩ mái làm ổ ngay trên mặt đất. Nó thông minh chọn chỗ đất trũng sâu xuống tầm một gang tay giống như lòng của cái rổ nhỏ. Bên trên đó phải có tán cây rậm rạp, che chắn kín đáo.

Ổ chim trĩ được phủ đầy lớp lá khô, lớp trên cùng là một nhúm lông trĩ do chim mẹ đến ngày đẻ tự rứt ra để làm lót ổ, giúp trứng được nằm êm hơn.

Trong nuôi chuồng, ta cũng nên dùng rổ hay thúng nhỏ, hoặc thùng cac-tong, bên trong có lót rơm hay cỏ khô và cũng nên đặt ổ nằm sát nền chuồng tại một góc chuồng nào đó để trĩ mái có thể thuận tiện nằm vào đẻ.

Nuôi nhốt, trĩ mái không ấp trứng

Trong đời sống hoang dã, trĩ mái nào cũng siêng năng nằm ấp ổ trứng của nó. Không những thế, sau khi trứng nở, cho đến khi đàn trĩ con đi đứng cứng cáp chim trĩ mẹ luôn nằm lì trong ổ để úm cho đàn con mới nở . Thế nhưng,khi nuôi nhốt trong chuồng, trĩ mái đa số là không chịu vào ổ đẻ mà bạ đâu đẻ đó ngay trong chuồng.

Tất nhiên, dù chủ nuôi có gom hết số trứng của nó vào ổ, cũng không có trĩ mái nào chịu nằm ấp.

Số trứng của trĩ mái trong vòng một năm: Trong đời sống hoang dã, mùa sinh sản của trĩ bắt đầu từ tháng 4 đến tháng 10. Và đến mỗi mùa sinh sản, trĩ mái chỉ đẻ duy nhất một lứa trứng từ 10 đến 15 trứng là nhiều. Thế nhưng, trĩ nuôi chuồng, nếu cho chúng ăn cám hỗn hợp của gà đẻ công nghiệp thì một trĩ mái có thể đẻ đến ba bốn đợt, mỗi đợt nhiều đến vài ba mươi trứng.

Trĩ con rất khó nuôi

Chim trĩ con mới chui ra khỏi vỏ trứng thân của chúng chỉ nhỏ bằng con gà tre sơ sinh và rất yếu. Thân trĩ con được phủ một lớp lông tơ màu xám tro. Nếu không được trĩ mẹ nằm úm kĩ càng trong năm sáu tuần tuổi đầu đời thì chúng sẽ dễ bị chết. Với trĩ con ấp bằng máy ta cần úm kỹ trong lồng úm với nhiệt độ thích hợp trong nhiều tuần mới mang lại kết quả tốt.

Trĩ trống tự tìm lãnh địa riêng

Trước mùa sinh sản một vài tháng, ngay cả khi chim trống mái vẫn chưa được bắt cặp với nhau, mỗi trĩ trống đã tự tìm cho mình một vùng đất làm của riêng. Khi đã tự tìm một lãnh địa riêng, trĩ trống mới dùng tiếng gáy của mình ve vãn những cô nàng trĩ mái đang đến tuổi động dục quanh vùng về kết đôi kết cặp.

Bước vào mùa sinh sản, trĩ trống rất hay thường xuyên gáy, nhằm doạ nạt những kẻ mang tâm địa lăm le chiếm đoạt lãnh địa của nó. Thỉnh thoảng, ta còn thấy trĩ trống bay lòng vòng trên phần lãnh địa của nó để rượt đuổi những con trĩ trống lạ cố tình xâm lấn vùng đất của nó, dù chỉ là để tìm thức ăn, nước uống …

Thích tắm cát

Chim trĩ cũng thích tắm cát, trong những ngày nắng nóng chim trĩ trống và mái sống ngoài thiên nhiên tự tìm đến những vùng cát, hoặc nhiều vùng đất bụi để vùi mình vào đó, rồi lăn qua lăn lại, xong đứng lên xù hết bộ lông để rũ hết bụi cát, rận mạt bám trên mình. Sau khi tắm cát xong, trông chim trĩ đó có vẻ tươi tỉnh hơn, năng động hơn.

Tính ăn tạp

Như đã biết, ngoài vùng thiên nhiên hoang dã, chim trĩ gần như là loài ăn tạp, mùa nào thức nấy. Vào mùa xuân, chim trĩ sinh sống chủ yếu bằng các loại cây rau mầm, chồi non … Sang mùa hạ, mùa thu thì các loại động vật nhỏ, côn trùng, rồi trái cây, các loại hạt là nguồn cung cấp dinh dưỡng chủ yếu … Trĩ được nuôi nhốt trong chuồng thì tới bữa ta có thể cho ăn lúa, kê, cám gà đẻ công nghiệp, các loại rau cỏ …

Các tập tính trên là những điều bà con nhà nông cần phải biết trước khi nuôi chim trĩ hay là đang nuôi chim trĩ.

Xem thêm: https://agri.vn/ky-thuat-nuoi-chim-tri-do-dem-ve-thu-nhap-cao-ngat-nguong/