Cá linh là đặc sản nổi tiếng của miền Tây, nơi có con sông Mekong đổ về hội tụ biết bao sản vật nhưng khoái khẩu nhất vẫn là cá linh. Có giai thoại kể rằng vì loài cá này có tính linh thiêng đặc biệt, sẽ trở về nguồn cội vào tháng 10 âm lịch nên được gọi là “cá linh”.
Nội dung chính
Cá linh – đặc sản mùa nước nổi
Cá linh được các nhà khoa học gọi là cá di cư và chỉ có khi mùa nước nổi từ tháng 9 đến tháng 11 âm lịch hằng năm, cũng là lúc lũ đổ bộ về hạ lưu sông Cửu Long.
Cá linh là sản vật mà thiên nhiên ưu ái ban tặng cho người miền Tây chứ không nuôi được, vì vậy giá khá cao từ 150.000 – 170.000 nghìn đồng/kg. Thế nhưng ăn một lần thì sẽ muốn ăn thêm lần nữa!
Vì vị ngon đặc biệt nên cá linh ngày xưa là món ăn của người nghèo, là kế sinh nhai của nhiều người đã vươn lên trở thành đặc sản được yêu mến kể cả giới nhà giàu. Cá linh thịt ngon, béo và có thể chế biến được nhiều món ngon như: canh chua cá linh, cá linh kho, cá kho mía,…cá cũng đem ủ thành nước mắm, một nét văn hóa của người miền Tây.
Cá linh khi đem về không cần đánh vảy, chỉ cần ngâm qua muối cho sạch nhớt, cắt đuôi rửa sạch là có thể trổ tài chế biến thành nhiều món dân dã nhưng rất ngon.
Món ngon làm từ cá linh
Nói đến món ngon cá linh là cả một “kho tàng ẩm thực”. Thật kỳ lạ là loại cá này chế biến kiểu gì cũng ngon và ấn tượng. Mà ấn tượng nhất thì cá phải được nấu bằng than, bằng củi mới đậm vị. Nấu bằng bếp ga cũng ngon nhưng không đặc sắc bằng.
Cá linh kho mía
Món kho mía gọi tên cá linh non, thịt nhừ xương ăn cùng bánh mì hoặc cơm nóng thì không còn gì bằng.
Cá sau khi mua về ngâm nước muối rửa sạch, ướp gia vị trong 15 – 20 phút. Mía thì cắt thành từng khúc nhỏ. Đến công đoạn kho cá thì xếp mía vào dưới đáy nồi rồi rải cá lên trên, đổ nước dừa tươi vào kho, để lửa vừa và kho cho đến khi nồi cá keo lại.
Cuối cùng cho hành lá vào cho thêm màu sắc, thế là ta đã có một nồi cá kho mía cực kì ấn tượng rồi! Cá đậm đà vị mía và dừa tươi kèm chút vị cay của ớt, ăn chỉ có hao cơm!
Canh chua cá linh
Món ngày đặc biệt vì không chỉ có cá thôi mà còn có bông điên điển, bông súng đặc trưng của người miền Tây.
Đầu tiên chuẩn bị nguyên liệu là cá, me non, bông súng, bông điên điển cùng các nguyên liệu khác. Rửa sạch các nguyên liệu rồi để ráo nước.
Đun nước, cho thêm me non vào chờ sôi. Sôi rồi thì vớt me non ra, dầm lấy nước cho vào nồi. Để nước sôi thêm 1 tí nữa rồi cho cá vào, nêm nếm gia vị, sau đó cho thêm bông điên điển và bông súng vào và cuối cùng là thưởng thức thành quả. Món canh cá linh ấm nóng ăn vào mùa mưa thì tuyệt cú mèo!
Mắm cá linh
Ủ mắm cá là một nét văn hóa của người phương Tây từ trăm năm về trước. Từ xa xưa mỗi gia đình không kể giàu nghèo đều có một chum mắm ủ từ loại cá này.
Để ủ mắm ngon và đúng vị thì chọn cá cuối mùa tầm tháng 8 – 9 âm lịch, lúc ấy cá lớn có nhiều thịt, cũng không nên ủ quá muộn vì cá già, nấu mắm sẽ bị hôi dầu.
Mang cá về, ủ mắm thì người ta chỉ lấy phần thân còn cắt bỏ đuôi với đầu. Quy trình ủ mắm cũng công phu và đòi hỏi kỹ thuật tỉ mỉ.
Đầu tiên là sơ chế rửa sạch sau đó bỏ cá vào chum trong 1 ngày rồi cho thêm muối hạt. Trộn đều rồi bọc nilon chờ sau 3 tháng thì đem ra nấu chín.
Đến công đoạn nấu cá, phải cẩn thận và tie mỉ đấy nhé! Hãy sử dụng nồi lớn cho 5l cá, 5l nước, 2l muối hạt rồi đun sôi, loại bỏ bọt khi nước mắm sôi. Cuối cùng dùng khăn vải để lọc nước mắm để nước trong hơn.
Cá linh không chỉ làm ra nhiều món ăn ngon, trở thành đặc sản mà còn là hương vị tuổi thơ của nhiều người. Để rồi khi ăn lại món cá linh kho mía, lại thấy nhớ quê, nhớ một thời tuổi thơ gắn bó cùng loại cá này.
Xem thêm: Cá bống cát đặc sản
