Dự báo, các tỉnh ven biển vùng đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) có nguy cơ thiếu nước vào cuối vụ, Cục Trồng trọt khuyến cáo nông dân ven biển ĐBSCL xuống giống vụ đông xuân sớm để tránh ảnh hưởng khi hạn mặn xảy ra.
Vừa qua tại TP Cần Thơ, Bộ NN & PTNT tổ chức Hội nghị “Sơ kết sản xuất trồng trọt Hè Thu, Thu Đông mùa năm 2023; triển khai kế hoạch sản xuất vụ Đông Xuân 2023 -2024 vùng đồng bằng sông Cửu Long.
Tại hội nghị, Viện Khoa học thủy lợi miền Nam dự báo, xâm nhập mặn sẽ xuất hiện sớm và sâu hơn so với trung bình nhiều năm, một số thời điểm tương đương năm 2015 – 2016, 2019 – 2020. Ngoài ra, dòng chảy mùa khô năm 2023-2024 thuộc vào nhóm năm ít nước, diễn biến xâm nhập mặn phức tạp, phụ thuộc vào vận hành của các hồ thủy điện trên lưu vực.
Theo thông tin tại hội nghị, để đảm bảo sản xuất, Cục Trồng trọt đề ra nhiều giải pháp về cơ cấu giống lúa cho các tỉnh ven biển vùng đồng bằng sông Cửu Long. Chẳng hạn như vùng cách biển từ 20-30km thì ưu tiên sử dụng các giống lúa chịu mặn và ngắn ngày (90 ngày). Vùng cách biển từ 30-70 km sẽ ưu tiên sử dụng các giống lúa chất lượng cao, có thời gian sinh trưởng từ 90-105 ngày. Vùng thượng ưu tiên sử dụng các giống lúa thơm, cao sản chất lượng cao, hạt tròn, nếp, một ít giống lúa chất lượng trung bình, giống có thời gian sinh trưởng 90-105 ngày.
Ông Lê Thanh Tùng – Phó Cục trưởng Cục Trồng trọt Bộ NN&PTNT cho biết: Theo thống kê, diện tích gieo trồng lúa của vùng ĐBSCL năm 2023 ước đạt trên 3,8 triệu ha, tăng hơn 13 nghìn ha; năng suất ước đạt gần 63 tạ/ha và sản lượng ước đạt gần 24 triệu tấn, tăng 416 nghìn tấn so với cùng kỳ năm 2022.
Vụ đông xuân 2023-2024, ĐBSCL có kế hoạch xuống giống gần 1,5 triệu héc-ta, sản lượng đạt khoảng 11 triệu tấn. Hiện nay, Cục Trồng trọt đã đưa ra khung thời vụ và diện tích xuống giống cụ thể cho từng vùng ở đồng bằng sông Cửu Long trong vụ đông xuân tới để hạn chế tối đa việc hạn mặn ảnh hưởng đến sản xuất.
Cục dự báo nguồn nước cho sản xuất lúa Đông Xuân sẽ gặp nhiều khó khăn. Xuống giống lúa Đông Xuân trong tháng 10 sẽ có một số bất lợi ở giai đoạn đòng trỗ của cây lúa và thường cho năng suất không cao. Tuy nhiên lại khá an toàn đối với vùng bị ảnh hưởng của hạn, mặn do vậy đây là sự lựa chọn an toàn trong giai đoạn hiện nay, về lâu dài vùng khó khăn này cần được chuyển sang cơ cấu 2 lúa-1 màu.
Vì thế, cần phân bố diện tích và điều tiết thời vụ xuống giống tùy vào mức ảnh hưởng của hạn hán và xâm nhập mặn theo 3 vùng: vùng thượng, vùng giữa và vùng ven biển.
Cụ thể, từ ngày 10-10 đến 30-10, vùng cần xuống giống sớm để né mặn khi vào cuối vụ, thiếu nước như vùng ven biển Nam bộ gồm các tỉnh Long An, Bến Tre, Tiền Giang, Trà Vinh, Sóc Trăng, Bạc Liêu và Kiên Giang. Tổng diện tích cần xuống giống là khoảng 375.000 héc-ta, chiếm khoảng 26% diện tích vụ đông xuân.
Trong tháng 11, xuống giống đợt 1 cho cả 3 vùng thượng, vùng giữa và vùng ven biển với diện tích khoảng 700.000 héc-ta, chiếm khoảng 46% diện tích kế hoạch. Trong tháng 12, xuống giống đợt 2 với diện tích khoảng 400.000 héc-ta, chiếm khoảng 26% diện tích kế hoạch. Một số vùng xuống giống vụ lúa đông xuân muộn thì thời gian kết thúc là trước ngày 10-1-2024.
Ông Hoàng Trung – Thứ trưởng Bộ NN & PTNT yêu cầu các đơn vị chuyên môn trực thuộc Bộ, các địa phương tuyên truyền, vận động nông dân xuống giống đúng theo kế hoạch, nhất là phần diện tích xuống giống sớm ở các tỉnh ven biển vùng ĐBSCL để tránh hạn mặn có thể xảy ra. Đồng thời, cần theo dõi chặt chẽ tình hình khí tượng thủy văn, diễn biến nguồn nước để chủ động bảo vệ sản xuất, hạn chế thiệt hại xảy ra…
