Có thể nói, trên thế giới, Nhật Bản là một trong những quốc gia hàng đầu về phát triển kỹ thuật – khoa học hiện đại. Dựa vào những thành tựu của công nghệ cao, người Nhật đã phát triển kinh tế toàn diện, nhất là ngành nông nghiệp. Bắt đầu từ lúa, công nghệ cao dần áp dụng cho nhiều loại cây nông nghiệp, rau củ quả với năng suất và chất lượng cao. Bài viết dưới đây, chúng tôi sẽ giới thiệu đến bạn đặc điểm của nông nghiệp công nghệ cao Nhật Bản và những mô hình điển hình đang du nhập vào nước ta.
-
Nội dung chính
Nông nghiệp công nghệ cao mang đến gì cho Nhật Bản?
Từ rất nhiều năm về trước, Nhật Bản đã đưa những thành tựu khoa học – kỹ thuật hiện đại vào cải cách nông nghiệp trên khắp cả nước. Mục đích chủ yếu của họ là khắc phục nhược điểm diện tích đất nông nghiệp ít mà vẫn đảm bảo được năng suất, sản lượng nông sản hàng năm.
Bằng công nghệ cao, ngành nông nghiệp của Nhật không chia thành mùa vụ như Việt Nam mà có thể thu hoạch quanh năm.
Nông nghiệp công nghệ cao Nhật Bản chủ yếu tập trung vào các khía cạnh sau:
- Trồng rau củ quả và cây nông nghiệp trong nhà kính để khắc phục điều kiện thời tiết, trồng theo từng tầng chứ không riêng chỉ ở mặt đất
- Áp dụng thiết bị cao trong tưới tiêu, chăm sóc cây trồng, đẩy lùi sâu bệnh
- Phương pháp bảo quản nông sản trong thời gian vài tháng vẫn tươi mới như mới thu hoạch
- Các trang trại chăn nuôi đều áp dụng hệ thống máy móc, thiết bị hiện đại từ việc chia khẩu phần ăn, uống, theo dõi tình trạng sức khỏe, phối giống cho đến xử lý chất thải, bảo vệ môi trường
- Phát triển sản xuất có chọn lọc, nâng cao chất lượng thành phẩm sử dụng trong nước và xuất khẩu
- Phát triển các HTX và các tổ chức kinh tế HTX dịch vụ
Nghe có vẻ khó tin nhưng trên thực tế, chỉ 2% dân số Nhật liên quan đến nông nghiệp nhưng lại đủ cung cấp lương thực, nông sản cho cả họ và 98% dân số còn lại. Đó là chưa kể lượng nông sản xuất khẩu đi các nước trên thế giới hàng năm.
-
Các mô hình nông nghiệp công nghệ cao Nhật Bản tại Việt Nam
Học hỏi từ nông nghiệp công nghệ cao Nhật Bản, nhiều mô hình hiện đại đang được áp dụng ngày càng rộng rãi hơn ở Việt Nam mang đến thành công ngoài sự mong đợi. Dưới đây là một số mô hình điển hình nhất:
Mô hình trồng rau sạch trong nhà kính
Mô hình trồng rau sạch trong nhà kính là điển hình nhất cho quá trình học hỏi nông nghiệp công nghệ cao từ Nhật. Nền tảng của mô hình này nằm ở môi trường nhà kính với hệ thống lưới, màng chắn tránh ảnh hưởng từ điều kiện tự nhiên và côn trùng từ bên ngoài.
Cho đến nay nhiều địa phương tại Việt Nam đã áp dụng thành công mô hình này không chỉ với rau mà còn với cây ăn trái mang lại hiệu suất kinh tế cao. Không chỉ nâng cao năng suất thu hoạch hàng năm mà cả chất lượng nông sản cũng được đảm bảo hơn.
2 kỹ thuật hiện đại nhất áp dụng cho trồng rau sạch trong nhà canh là thủy canh và khí canh.
Trong đó, phương pháp thủy canh là trồng cây vào dung dịch chứa dinh dưỡng hoặc giá thể, không cần trồng trực tiếp vào đất.
(Hệ thống thủy canh trồng rau sạch trên ban công – sân thượng)
Phương pháp khí canh là trồng cây không cần đất hay nước mà trồng trong môi trường không khí có chứa các hạt bụi dinh dưỡng.
Mô hình chăn nuôi trong hệ thống chuồng trại đạt chuẩn
Không chỉ trồng trọt, các mô hình chăn nuôi trong hệ thống chuồng trại đạt chuẩn cũng được nước ta học hỏi rất nhiều từ công nghệ cao Nhật Bản.
Các mô hình này áp dụng được cho cả các loại gia cầm như gà vịt và gia súc như lợn, bò thịt, bò sữa,…
Đặc điểm của các mô hình chăn nuôi công nghệ cao Nhật Bản này nằm cả ở hệ thống chuồng và trang bị máy móc, thiết bị, giống vật nuôi:
- Giống nuôi đều được chọn lọc kỹ lấy các giống có năng suất cao, chất lượng tốt, ít bệnh
- Hệ thống chuồng trại phù hợp với từng giống gia súc gia cầm như chuồng kín, chuồng lạnh,…
- Trong chuồng trại đều có các hệ thống máy điều chỉnh nhiệt độ, hệ thống quạt làm mát, hút khí, máng ăn tự động,…
- Khẩu phần ăn uống, tình trạng sức khỏe theo dõi bằng chip điện tử thông qua hệ thống ứng dụng công nghệ thông tin qua một trung tâm điều khiển chính
- Trang bị hệ thống xử lý chất thải, bảo vệ môi trường
Không chỉ gia cầm gia súc, các mô hình nuôi thủy sản theo công nghệ cao cũng mang đến nhiều thành tựu cho nông nghiệp Việt. Nhất là nuôi cá và tôm.
Có thể nói, sự du nhập của nông nghiệp công nghệ cao Nhật Bản đã mang lại nhiều đổi mới tích cực cho ngành nông nghiệp nước ta, từ trồng trọt cho đến chăn nuôi.
