Cá chiên có giá trị kinh tế cao, được mệnh danh là “ngũ quý hà thủy”, là 1 trong 5 loại cá tiến vua cực nổi tiếng và được nhiều người săn lùng. Cá chiên sông Đà, sông Gâm được ngư dân gọi là thủy quái nhưng loài này có nguy cơ tuyệt chủng vì đánh bắt quá nhiều. Hiện nay nước ta đã nhân giống và nuôi thành công cá chiên, vừa có giá trị kinh tế vừa góp phần bảo tồn nguồn gen sắp tuyệt chủng này.
Nội dung chính
Tìm hiểu cá chiên – 1 trong 5 loại cá tiến vua đặc sắc
Con cá chiên trông như thế nào?
Cá chiên thuộc loài cá da trơn được tìm thấy nhiều ở hệ thống sông Hồng, sông Mã, sông Cả. Là loài cá làm nên nhiều đặc sản ngon được mọi người yêu thích.
Nó có đầu rộng và dẹp, đầu to và cứng, có 4 đôi râu, miệng rộng hình cung với hàm răng lởm chởm rất sắc. Cá chiên có kích thước to lớn với lớp da dày, phía trước thân thô lớn, phía sau hơi tròn, có 1 gai vây lưng. Cá có xương sống, không có xương dăm.
Màu sắc của cá tùy thuộc vào môi trường mà chúng sống. Nếu sống ở môi trường nước trong thì cá có màu nâu đen, môi trường nước đục thì có màu vàng nâu.
Tập tính của loài cá này
Cá chiên thích sinh sống ở những nơi có dòng chảy xiết, có nhiều đá sỏi ở lưu vực sông lớn. Ngư dân đặt cho nó cái tên là Cá Gỗ vì chúng chỉ nằm yên một chỗ, đến tối mới mò đi kiếm ăn.
Chúng là loài ăn tạp, thức ăn chủ yếu là cá tạp, ếch nhái, tôm tép,… Có tập tính săn mồi và di cư theo đàn. Cá thường ẩn mình trong những hang hốc để ngụy trang chờ con mồi đi qua.
Thường sinh sản trong những con sông, thời gian sinh sản là trước mùa lũ.
Bản chất của nó là loài cá hung dữ và rất ác, vì vậy việc đánh bắt cũng rất khó khăn và vất vả, nghề bắt cá chiên còn được gọi là “săn thủy quái”. Ngoài ra chúng thích trú ngụ ở những nơi hiểm trở, nơi thác ghềnh chảy xiết.
Giá trị dinh dưỡng
Đây là loài cá được yêu thích nhiều vì thịt ngon, sạch, thịt chắc. Chúng có bộ lòng to ăn dai giòn sần sật. Không có xương dăm nên rất dễ ăn.
Chỉ ăn các loại thức ăn tươi tự nhiên nên dinh dưỡng của cá vô cùng dồi dào và có thể sánh ngang với cá trắm, cá hồi chính vì vậy có giá thành cao khoảng 500.000 – 700.000 đồng/kg. Tuy nhiên thịt cá bở, nhanh ươn.
Kỹ thuật nuôi cá chiên trong lồng bè
Cá chiên là loài cá ngon, có giá trị kinh tế nhưng cá ngoài tự nhiên đang dần giảm sút vì đánh bắt quá nhiều. Nghề săn cá chiên thủy quái sông Đà cũng dần chỉ còn là huyền thoại. Nhưng nước ta đã nhân giống thành công loại cá này và đem nuôi ở nhiều nơi với nhiều hình thức.
Địa điểm đặt lồng nuôi
Chúng ưa sống ở nơi có dòng chảy xiết nên thích hợp nuôi ở những con sông lớn như sông Đà, sông Lô… Có mực nước sâu từ 3m trở lên.
Không chọn địa điểm gần công trình, nhiều tàu thuyền đi qua, bị nhiễm chất thải công nghiệp và nông nghiệp, có nhiều phù sa, không chọn nơi có nhiều xoáy nước…
Chọn địa điểm dể quản lý và chăm sóc hằng ngày.
Đáp ứng điều kiện môi trường
- Độ pH 6,5 – 8,5
- Oxy hòa tan > 5 mg/lít
- NH3 < 0,01 mg/lít
- H2S < 0,01 mg/lít Nhiệt độ 20 – 33 độ C
- Độ trong > 10cm vào mùa lũ
- Lưu tốc dòng nước 0,2 – 0,5 m/s
Thiết kế lồng nuôi
Lồng làm bằng ống thép phi chống gỉ dài 6. Lồng gồm các bộ phận:
- Khung lồng: Kích thước 29x31m, gồm 2 dãy và mỗi dãy 5 ô, mỗi ô có kích thước 5x9m. Hoặc có thể làm khung với kích thước 18x18m gồm 3 dãy, mỗi dãy 3 ô. Nối khung lồng bằng ống nối phi 34, hàn các cây thép với nhau tạo thành khung chắc chắn
- Phao nâng lồng: Làm bằng thùng phuy hoặc tấm xốp được cố định bằng dây thép.
- Lồng lưới: Làm bằng lưới PE, mắt lưới tùy vào mật đổ thả, thành lồng thiết kế lớp chắn ngăn thức ăn trôi ra ngoài
- Cụm lồng: Trên cụm lồng có thể lắp nhà bảo vệ
Chọn giống, thả giống
Chọn giống: Chọn con giống khỏe, linh hoạt, nhanh nhẹn, kích cỡ 30 – 50 con/kg và chọn con đồng đều nhau. Mật độ 5 – 7 con/m3 lồng nếu nuôi trên hồ chứa, 7 – 10 con/m3 nếu nuôi trên sông.
Thả giống: Mùa vụ thả nuôi vào tháng 4, thả cá vào lúc sáng sớm hoặc chiều tối. Trước khi thả nên cho cá làm quen với môi trường nuôi.
Thức ăn nuôi cá chiên
Trong tự nhiên cá chủ yếu ăn các loài cá nhỏ, tôm tép…vì vậy cho ăn cá tươi băm nhỏ để cá phát triển tốt, thịt chất lượng, cho ăn tùy vào từng giai đoạn:
- Cá 50 – 150 g/con cho ăn 2 lần/ngày, khẩu phần bằng 5 – 7% trọng lượng thân
- Cá > 150 g/con chỉ cần cho ăn 1 lần/ngày khẩu phần 3 – 4% trọng lượng thân cá
Quản lý, chăm sóc
Đối với lồng nuôi phải định kỳ vệ sinh 1 tuần/lần. Luôn kiểm tra và bảo dưỡng lồng nuôi. Không để thức ăn còn thừa dính vào lồng nuôi. Khi có bão lũ thì di chuyển lồng đến nơi an toàn.
Đối với chăm sóc cá hãy luôn theo dõi hoạt động của cá, nếu thấy cá có dấu hiệu bất thường như bỏ ăn, đờ đẫn phải kiểm tra ngay. Thực hiện tốt công tác phòng bệnh cho cá.
Thu hoạch cá chiên
Cá nuôi sau 12 tháng sẽ đạt kích cỡ từ 1 – 1,5 kg/con là có thể thu hoạch, cá nhỏ hơn tiếp tục nuôi cho đến khi đạt kích cỡ thương phẩm.
Vừa rồi là kỹ thuật nuôi cá chiên trong lồng bè chúng tôi xin gửi đến cho bà con để bà con có thể tham khảo. Ngoài kỹ thuật nuôi bà con cần phải bảo đảm công tác chăm sóc cá, nghiên cứu thị trường để đạt lợi nhuận như mong đợi. Xin cảm ơn mọi người đã theo dõi.
Xem thêm: Hướng dẫn phòng trị bệnh cho cá lăng
