Chăn nuôi dưới tán rừng là mô hình chăn nuôi đã có từ lâu đời. Nhìn qua có vẻ loại hình chăn nuôi này khá giống với mô hình trang trại tổng hợp, nhưng trang trại tổng hợp chọn những địa điểm là đồi núi còn chăn thả dưới tán rừng lại nuôi ngay dưới một khu rừng nào đó. Đây là kiểu chăn nuôi mới mẻ và được nhiều người Mỹ đánh giá là ưu việt, đáng được quan tâm, vậy ta cùng tìm hiểu về cách chăn nuôi dưới tán rừng có điểm gì độc đáo hơn nhé.
Nội dung chính
Chăn nuôi dưới tán rừng và những điều cần biết
Khái niệm chăn nuôi dưới tán rừng
Chăn nuôi dưới tán rừng là hoạt động chăn nuôi kết hợp giữa nông nghiệp và lâm nghiệp. Hình thức chăn nuôi thường là chăn thả, nhưng không phải kiểu chăn thả truyền thống và điển hình trên các đồi núi mà là chăn thả ngay trong rừng.
“Chăn thả trong rừng chỉ là để động vật vào rừng ở”?
Không phải, chăn nuôi dưới tán rừng phải tuân thủ nghiêm ngặt những nguyên tắc để không gây hại cho rừng. Khác với việc để gia súc vào rừng mà không quản lý, chăn nuôi dưới tán rừng áp dụng hình thức chăn nuôi luân canh. Phạm vi chăn thả là những vùng đệm của rừng hoặc vùng rừng sản xuất được Chính phủ cho phép.
Khi chăn thả trong rừng, vật nuôi phải được kiểm soát bằng cách chăn thả luân phiên để đảm bảo hiệu quả sử dụng thức ăn thô xanh. Luân chuyển động vật giữa các đơn vị chăn thả để có thời gian cho các bãi chăn thả phục hồi để cỏ mọc lại.
Và trong đó nông nghiệp và lâm nghiệp có mối quan hệ chặt chẽ với nhau. Cây trồng trải qua các mùa gieo trồng và thu hoạch. Động vật phải được nuôi đến thành thục thì chúng mới có thể sinh sản, đẻ trứng, cho sữa. Vì vậy phải tùy vào điều kiện từng nơi để chăn nuôi cho hiệu quả chứ không phải rừng nào cũng thích hợp, động vật nào cũng nuôi được.
Chìa khóa vàng để có thể thực hiện chăn nuôi dưới tán rừng hiệu quả
Rừng chăn nuôi phải phù hợp với điều kiện cũng như các loại vật nuôi
Chăn thả trong rừng có thể sử dụng các rừng hiện có, hoặc trồng cây trong những đồng cỏ. Mục đích của việc chăn thả trong rừng là tạo bóng râm đồng thời cung cấp thức ăn cho vật nuôi.
Nếu trồng trong rừng thì người nông dân phải thay đổi hệ sinh thái của rừng bằng cách cắt tỉa bớt cây, hỗ trợ tạo ra các cây tạo thức ăn cho gia súc như cây họ đậu, cây cỏ, cây bụi,…thích hợp cho vật nuôi. Hoặc có thể trồng các loại cây ăn quả thích hợp cho vật nuôi.
Nếu bắt đầu từ các đồng cỏ thì nên trồng cây theo hàng, cụm cách đều nhau để không ảnh hưởng đến sự phát triển của cỏ. Trồng các loại cây như lim, trâm…vừa tạo nguồn thức ăn vừa xây dưng quang cảnh mát mẻ cho vật nuôi. Các cây có thể được trồng đồng đều với khoảng cách rộng, giữa các hàng có hẻm thức ăn gia súc hoặc theo cụm.
Vật nuôi phải phù hợp với điều kiện của rừng
Chăn nuôi dưới tán rừng có thể chọn những con vật như: bò, heo, gà, cừu,… Mỗi con vật sẽ có những ưu điểm và nhược điểm riêng, người chăn nuôi nên cân nhắc kĩ.
Sẽ tồn tại các khó khăn như nếu thả bò quá nhiều sẽ gây xói mòn đất, phá hủy các cây non. Lợn thì có thể nhổ rễ và dẫm nát các thực vật khác. Vì vậy người nuôi cần có phương pháp để đạt hiệu quả cao trong chăn nuôi.
Thức ăn cho vật nuôi sẽ tận dụng từ các loại cây trong rừng. Các loại cây họ đậu, cây cỏ, cây gỗ sẽ là nguồn thức ăn phong phú cho vật nuôi. Được nuôi dưỡng với nguồn thức ăn thô xanh làm thịt sạch hơn, ngon hơn và chất lượng hơn.
Vật nuôi sẽ phát triển nhanh hơn khi tự vận động kiếm ăn trong tự nhiên. Chất thải của vật nuôi cũng sẽ là nguồn phân bón tự nhiên chất lượng cho cây trồng.
Các phương tiện khác
Trước khi đưa vật nuôi vào rừng, hàng rào và phương tiện tưới nước là những yếu tố không thể thiếu trong chăn nuôi. Hàng rào để kiểm soát sự di chuyển của động vật và cân nhắc vị trí đặt các bể nước khi xây dựng hàng rào. Các bể chứa nước trong hàng rào nên được đặt ở vị trí trung tâm và đặt nhiều ở những bãi cỏ để thúc đẩy việc chăn thả đồng đều hơn tại khu vực.
Lợi ích không ngờ của mô hình chăn nuôi dưới tán rừng
Chăn thả trong rừng giúp người nông dân đạt hiệu quả, năng suất cao hơn mong đợi. Chất lượng thịt tốt, vật nuôi khỏe mạnh vì ăn thức ăn thô xanh trong tự nhiên, vận động nhiều. Và có khả năng chống chọi với nạn đói và thời tiết thất thường.
Bên cạnh sản xuất gỗ, chăn nuôi và thức ăn gia súc, các hệ thống nông lâm kết hợp có nhiều lợi ích không ngờ về môi trường. Chăn nuôi dưới tán rừng tạo môi trường sống cho động vật hoang dã và bảo tồn các loại động vật.
Không những vậy, chăn nuôi dưới tán rừng sẽ thúc đấy việc trồng cây gây rừng, mở rộng diện tích rừng, là giải pháp cho vấn đề rừng bị phá hủy nghiêm trọng. Việc biến đổi khí hậu hiện nay một phần là do diện tích rừng giảm, vì vậy việc trồng rừng sẽ cải thiện phần nào tình trạng khí hậu biến đổi.
Bên cạnh đó thì nông dân sẽ có lợi về mặt tài chính vì các kỹ thuật kết hợp chăn nuôi khác nhau có thể mang lại lợi ích cho cây trồng. Có thể tái định cư đất nông nghiệp để nông dân trồng nhiều cây trồng hơn với chi phí thấp hơn.
Có thể nói việc chăn nuôi dưới tán rừng có nhiều tiềm năng bởi lợi ích mà nó đem lại. Vừa ổn định kinh tế, đa dạng vật nuôi vừa bảo vệ môi trường, đa dạng cây trồng. Quả là mô hình đem lại nhiều lợi ích đối với kinh tế và cuộc sống.
Xem thêm: https://agri.vn/ky-thuat-nuoi-heo-rung-hieu-qua-cho-nguoi-nong-dan/
