Theo Nhật Báo SCMP Trung Quốc nhận định, Việt Nam đang tăng cường xuất khẩu sầu riêng sang Trung Quốc bằng các chuyến hàng qua biên giới đất liền để kiểm soát chi phí – đây được xem như là một chiến lược có thể giúp sầu riêng Việt Nam vượt qua ngôi đầu của sầu riêng Thái Lan tại thị trường tỉ dân này.
Vận chuyển bằng đường bộ, sầu riêng Việt có lợi thế cạnh tranh
Vận chuyển bằng đường bộ chi phí vận chuyển thấp, cho nên sầu riêng Việt Nam cạnh tranh giá cả với sầu riêng Thái tại thị trường Trung Quốc có lợi thế hơn nhiều.
Theo số liệu Tổng cục Hải quan, xuất khẩu sầu riêng Việt Nam trong 6 tháng đầu năm đạt 876 triệu USD. Trong đó, sầu riêng Việt Nam xuất sang Trung Quốc chiếm 95% tổng trị giá xuất khẩu của mặt hàng này với 835 triệu USD.
Ông Jack Nguyễn, thuộc Công ty tư vấn kinh doanh Mazars tại TP.HCM cho biết, việc vận chuyển sầu riêng qua biên giới đường bộ Việt Nam – Trung Quốc dài 1.306km sẽ tiết kiệm chi phí. Điều này được phản ánh qua giá bán lẻ sầu riêng Việt Nam tại thị trường lớn nhất thế giới này.
Tháng 1-2022, Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP) có hiệu lực, Trung Quốc cam kết sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho vận tải biên giới.
“Sẽ có lợi thế về khối lượng và tính khả thi của việc vận chuyển. Chắc chắn giá cả sẽ cạnh tranh”, ông Jack Nguyễn nói.
Tiềm năng thị trường sầu riêng Việt Nam nhập khẩu bằng đường bộ đã thúc đẩy nhiều thành phố Trung Quốc tại khu vực biên giới cải thiện mảng logistics thương mại.
Tại Trung Quốc, sầu riêng là loại trái cây được tầng lớp trung lưu ưa chuộng. Người tiêu dùng tại một số nơi xem đây là món quà cao cấp tặng các cặp đôi mới cưới hoặc gia đình vợ/chồng tương lai.
Trung Quốc có thể trồng được sầu riêng, nhưng sản lượng sầu riêng nước này tương đối nhỏ so với các nước láng giềng Đông Nam Á, khiến sầu riêng nội địa có giá cao.
Theo số liệu đầu tháng 9 của Tập đoàn tài chính đa quốc gia HSBC, sầu riêng nhập khẩu từ Đông Nam Á được bán với giá hơn 10 USD/kg.
Cũng theo HSBC, Thái Lan là bên xuất khẩu 99% lượng sầu riêng của Đông Nam Á. Nhu cầu sầu riêng toàn cầu trong quý 1-2023 đã tăng 400% so với cùng kỳ năm ngoái, do nhu cầu từ Trung Quốc tăng.
Tuy nhiên, sầu riêng Thái Lan phải mất ít nhất 4 ngày vận chuyển qua cả đường bộ lẫn đường biển để đến được Trung Quốc.
Sầu riêng, loại trái cây đặc trưng từ Đông Nam Á, đang “làm mưa làm gió” tại Trung Quốc khi được xem là loại quả “sang trọng”, có thể được lựa chọn làm quà cưới.
Dân Trung Quốc mua sầu riêng làm quà cưới
Tại thị trường quốc gia tỉ dân, sầu riêng là loại trái cây rất được yêu thích. Người dân Trung Quốc ví sầu riêng là loại quả “sang trọng” như cherry.
Báo SCMP dẫn lời Ma Qian – một người dân sinh sống tại một quận vùng quê, tỉnh Hà Nam, Trung Quốc cho biết, việc tặng quà cưới hay quà đính hôn cho người thân và bạn bè hiện nay đã có thêm lựa chọn là sầu riêng, bên cạnh nho, dăm bông, sữa, và nấm khô như truyền thống.
“Em họ tôi đính hôn vào tháng trước và người lớn trong nhà đã yêu cầu tôi tặng sầu riêng thay vì nho, vì nghĩ rằng như vậy sẽ trang trọng và hợp thời hơn”, Ma Qian nói.
“Tự do cherry” – một cụm từ thông dụng ở Trung Quốc nhằm ám chỉ khả năng một người có thể mua trái cây đắt tiền một cách thoải mái mà không cần đắn đo – bây giờ đã trở thành “tự do sầu riêng”.
“Mỗi tháng, chúng tôi mua một quả sầu riêng để mọi người ăn chung. Giá đôi lúc sẽ là 40 nhân dân tệ/kg hay 60 nhân dân tệ/kg (130.000 – 200.000 đồng)”, Ma Qian nói.
Anh Zhang Liang, tài xế xe tải tại thành phố Kinh Châu, tỉnh Hồ Bắc nói, “Các tân lang tại miền quê thường phải tặng cho nhà gái nho, đào, rượu trắng, và bây giờ là một thùng sầu riêng. Điều này sẽ làm cho mẹ vợ tương lai của họ cảm thấy hãnh diện với làng xóm”.
